مرمت این عمارت صفوی که محل بازی فیلم «مهمان مامان» هم بوده است، از سال ۱۳۹۵ آغاز شد. قرار بود این خانه تا پایان سال ۹۶ به مرکز فناوری پژوهشگاه میراث فرهنگی تبدیل شود، اما حالا پایگاه استقرار استارتآپهای شرکتهای نوپای گردشگری شده است. علیاصغر مونسان ـ رییس سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری ـ عصر روز شنبه ۲۴ آذرماه به این خانه در محله پامنار تهران در خیابان صوفیان رفت تا آن را افتتاح کند.
کارشناسان سازمان میراث فرهنگی در پرونده ثبتی این خانه آوردهاند که مالک اولیه بنا مشخص نیست، اما براساس اسناد ارائه شده، این بنا به مدت ۶۰ سال در اختیار سرهنگ ایرج، از سرداران دوره پهلوی اول و دوم، خانواده و ورثه آن بوده است تا آنکه در سال ۷۰ مالکیت آن در اختیار شخصی به نام مشتاقی قرار گرفت و سپس در سال ۸۲ به شخصی با نام «شمس» فروخته شد. تا اوایل دهه ۸۰ اطلاعات چندانی از این خانه در اختیار نبود تا این که به لوکیشن چند فیلم و سریال تبدیل شد.
در جریان ثبت پرونده این خانه، کارشناسان آوردهاند که مالک تصمیم به تخریب بنا داشت. با این حال، این بنا با شماره ۱۳۸۵۷ در روز بیست و پنجم آبان ماه سال ۸۴ در فهرست میراث ملی ثبت شد.
این خانه در دوره ریاست رحیم مشایی در سازمان میراث فرهنگی خریداری شد و فاز نخست مرمت آن در سال ۸۸ به پایان رسید، اما پس از مرمت درِ آن برای همیشه بسته شد. با بسته شدن در خانه، این مدتی مامن معتادان شد و حتی چند بار درِ خانه را دزدیدند، تا این که میراث فرهنگی درِ خانه را گِل گرفت.
خانههای تاریخی تهران را نشمردهایم اما ...
مونسان که امروز برای افتتاح پایگاه استقرار استارتآپهای شرکتهای نوپای گردشگری، میراث فرهنگی و صنایع دستی به این خانه رفته بود، با اشاره به ارزش معماری این بنا که در یکی از محلههای قدیمی تهران واقع شده است، گفت: چند سال پیش این خانه توسط سازمان به تلک درآمد و بخشهای زیادی از آن تا کنون مرمت شده است.
او سپس به وضعیت خانههای تاریخی در بافتهای قدیمی شهرها اشارهای کرد و افزود : بسیاری از ساختمانهای تاریخی شهری چون تهران «انبار» شده است. اگر میخواهیم بافتهای تاریخی و قدیمی احیا و مقاومسازی شوند و زندگی در آنها جریان یاید نخستین گام ایجاد فضاهایی زنده است، مثل ساختمان سرهنگ ایرج که مرکز نوآوری و رشد پژوهشگاه میراث فرهنگی شده است. اگر اعتبارات لازم باشد و چنین رویهای گسترش یابد بهترین الگوی بازآفرینی شهری شکل میگیرد. محلههای قدیمی ارزش افزوده پیدا میکنند و سرمایهگذاران بیشتری به این حوزه وارد میشوند.
رییس سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری به این سوال که آیا تا به حال خانه قدیمی سرشماری شدهاند، پاسخ داد: اینکه پلاک به پلاک سراغ این خانهها رفته باشیم، خیر. اما نقشهای وجود دارد که در آن بناهایی با ارزش تاریخی بالا مشخص و کارکردها آنها تعیین شده، نقشه و طرحهایاشن نیز آماده است و به نظر میآید میدانیم چه کار میخواهیم انجام دهیم. اگر این اعتبار و ماموریت به سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری داده شود طرح بازآفرینی شهری که رییسجمهور روی آن تاکید دارند از قلب کشور و پایتخت ایران قابلیت اجرا دارد.
او درباره بودجه مورد نیاز برای خرید خانههای تاریخی نیز گفت: ردیف بودجهای برای تملک بناهای تاریخی وجود دارد که البته رقم آن کوچک است، هرچند که طرح و ماموریت بازآفرینی شهری در اختیار وزارت راه و شهرسازی است و اعتباراتش در آن بخش تعریف شده است.
مونسان ادامه داد: مهم این است که این الگو دقیق اجرا شود، البته در شهرهای دیگر جز تهران این اتفاق افتاده، مثل بوشهر که بافت قدیمی آن با مشکلات اجتماعی زیادی روبرو بود و سازمان میراث فرهنگی چند ساختمان در یکی از محلههای پر معضل را تملک کرد و به رستوران و هتل تغییر کاربری داد، حالا آن محله ارزش افزوده پیدا کرده و مردم هم در آن مسیر قرار گرفتهاند و کسب و کار جدید ایجاد شده است.
منبع: ایسنا
ثبت نظر