حشره‌ای که وارد موزه هنرهای معاصر شد

حشره‌ای که وارد موزه هنرهای معاصر شد

برند و هیلا بکر هنرمندان مفهومی و عکاسان آلمانی بودند که عکس‌های نشانه شناسانه‌ای از ساختمان‌ها و سازه‌های صنعتی گرفته‌اند و عکس هاو آثار آن‌ها امروز به «مکتب بکر» شناخته می‌شود.

چهارشنبه 26 مرداد 1401 ساعت 12:5
گروه خبری سایت هنرنامه امروز

آثار ارائه‌شده در این نمایشگاه که از گنجینه موزه هنرهای معاصر است و بعد از دهه‌ها برای اولین بار نمایش داده‌شده‌اند آن‌قدر خبر و حاشیه نشد که تصویر حشراتی که در قاب و زیر شیشه این عکس در حال حرکت بودند. اگرچه که اتفاق شاذ و نادری است، اما بعضی از کارشناسان هنری معتقدند چون دسترسی به داده‌ها و اطلاعات موزه در دسترس نیست نمی‌توان به قطعیت گفت که آیا این اتفاق یک پدیده نادر است یا مسئله و یک بحران در موزه‌داری. شفافیت در موزه‌داری و اطلاع اصحاب هنر از وضعیت آثار می‌تواند به ارائه نظرات دقیق کمک کند اما تا زمانی که دسترسی به اطلاعات و داده‌ها وجود نداشته باشد، عملاً آنچه در فضاهای خبری و مجازی می‌چرخد شایعه و حاشیه‌سازی است و تیترهای همچون هجوم حشرات به موزه هنرهای معاصر و... در فضا به وجود می‌آید درحالی‌که اصلاً مشخص نیست آیا تعداد اندکی حشره بودند یا هجومی از آفت اتفاق افتاده است.

اگرچه در بعضی از صفحات مجازی این اتفاق را محصول مدیریت جدید می‌دانند ولی حقیقت ماجرا این است که هیچ مسئله و بحرانی محصول تغییرات نیست و اگر اتفاقی شکلی بیرونی پیدا کرده است سال‌ها و دور از چشم همه حیات داشته و محصول عملکرد جمعی است. نمی‌توان مسائل را خرد و کوچک کرده و همه اتفاقات را محصول تغییر مدیریت آن هم در کمتر از سالی دانست، اگرچه در سایه دولت جدید و در تمامی حوزه‌ها هنری اتفاقی افتاده است که نشان از آشفتگی در مدیریت دارد اما قطعاً مشکلات امروز ما محصول رفتار پر از اشتباه از همه دوره‌هاست.

رئیس موزه هنرهای معاصر در خصوص تصویر حشرات انتشار یافته در فضای مجازی می‌گوید: شب گذشته حدود ساعت یک حشرات ریزی که روی یک اثر موزه دیده شده بودند با انجام اقدامات حرفه‌ای و بدون تخریب آفت زدایی شدند.

وی با اشاره به اینکه بعضی از آثار ارائه شده در نمایشگاه قبل از انقلاب و حدود سال‌های ۵۵ خریداری‌شده و برای اولین بار نمایش داده‌شده‌اند، گفت: این آثار سال‌ها در کارتون و در مخزن نگهداری می‌شدند و احتمال اینکه در حمل‌ونقل این اتفاق افتاده باشد وجود دارد.

وی یادآور شد: اگرچه اتفاق نادری است اما امکان این اتفاق در تمام موزه‌های دنیا وجود دارد. درعین‌حال ما اقدامات حرفه‌ای را انجام داده‌ایم و کارشناسان هنری از بیرون موزه نیز برای رفع نگرانی هنرمند دعوت‌شده‌اند تا آثار موردبررسی قرار گیرد.

اسلامی کولایی تأکید کرد: البته این اتفاق تلنگر بسیار خوبی بود تا با حساسیت بسیار بیشتری پیگیر سلامت آثار موزه باشیم.

رئیس موزه معاصر با اشاره به اینکه هیچ آسیبی به اثر وارد نشده است گفت: اینکه جامعه هنری نگران باشند و با حساسیت اخبار ما و آثار موزه را پیگیری کنند مسئولیت ما را چند برابر کرده و درعین‌حال مراقبت‌های ما را افزایش می‌دهد.

وی تأکید کرد: در عین امروز صبح تمام آثار مخزن مورد بازبینی قرار گرفته و آفت زدایی و اقدامات ایمنی انجام‌شده است.

وی گفت: در سال‌های گذشته موزه هنرهای معاصر نقش گالری را بازی کرده اما برنامه ما این است تا بر اساس نظرات پژوهشگران هنر و در طی یک سال آینده نقش و جایگاه موزه را به دست بیاوریم و تقریباً تمام آثار دیده نشده یا کمتر دیده شده موزه را در معرض دید علاقه‌مندان هنر قرار دهیم.

اسلامی کولایی همچنین گفت: خوانش تاریخی و پژوهشی از دیگر برنامه‌های موزه است و نمایشگاه‌های بعدی از جمله نمایشگاهی که به آثار قهوه‌خانه‌ای اختصاص دارد، از جمله این رویکرد است.

وی افزود: مستندسازی و مستندنگاری آثار موزه نیز از اولویت‌ها و برنامه‌های آتی موزه است.

برند و هیلا بکر هنرمندان مفهومی و عکاسان آلمانی بودند که عکس‌های نشانه شناسانه‌ای از ساختمان‌ها و سازه‌های صنعتی گرفته‌اند و عکس هاو آثار آن‌ها امروز به «مکتب بکر» شناخته می‌شود.

هیلا و همسرش، برند بکر، در یک دوره ۵۰ ساله از ایالات‌متحده، فرانسه، آلمان، هلند، بریتانیا، بلژیک، سوئیس، لوکزامبورگ و ایتالیا یک مجموعه عکس گرفتند.

موزه هنرهای معاصر تهران درباره‌ی مشاهده حشرات در یکی از عکس‌های برند و هیلا بِکر که این روزها در نمایشگاه «مینیمالیسم و کانسپچوآل آرت» به نمایش گذاشته شده است، بیانیه‌ای را منتشر کرد.

در متن این بیانیه چنین نوشته شده است: «آثار گنجینه موزه هنرهای معاصر تهران، ثروت ملی و نگهداری شایسته از آنها مهم‌ترین دغدغه همه ماست و توجه و حساسیت خانواده هنر ایران سرمایه گرانبهاست.
به محض آگاهی از ورود حشرات به عکس مزبور، کارشناسان مرتبط بلافاصله (همان شب) در موزه حاضر شدند و ضمن پاکسازی اثر، سایر آثار نمایشگاه را نیز بررسی کردند.
خوشبختانه این اثر هیچگونه آسیبی ندیده و هیچ حشره‌ای در سایر آثار نمایشگاه نیز دیده نشده است.
سپس بررسی نوع حشره، میزان نفوذ آن در گنجینه با دعوت از چند کارشناس خبره این مهم در دستور کار قرار گرفت.
آقای سیاوش تیرگری (دکترای حوزه بهداشت و حشره شناسی، دانشیار دانشکده بهداشت دانشگاه علوم پزشکی تهران و استاد مدعو دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات) و خانم ها سمانه حسینیان (کارشناس مستقل مرمت آثار تاریخی ) و زهرا نیکویی(کارشناس حفاظت موزه ملک) از جمله این کارشناسان هستند که درباره نوع حشره و شیوه برخورد با آن اتفاق نظر داشتند.

در دو بند زیر بخش‌هایی از نظرات این کارشناسان تقدیم می‌شود: 
یک: نوع این حشرات سیلور فیش یا ماهی نقره ای است که با توجه به بازدید از همان اثری که در فیلم پخش شده از موزه بود، مقوای اصلی و پاسپارتو اثر، هیچ فعالیتی در آنها مبنی بر تغذیه این حشرات از سلولز مقواها دیده نشد. چرا که این حشره در زمان بالغ شدن و تغذیه از خود ردی قهوه ای رنگ به همراه ایجاد دالان هایی بر روی مقوا به جا می گذارد.
دو: با توجه به شواهد دیده شده در تابلوها و از آنجایی که تا این زمان هیچ نوع آسیبی به بخش‌های سلولزی هیچ کدام از تابلوهایی که بررسی شد، از طرف کارشناسان موزه، دیده یا گزارش نشده است، به احتمال زیاد این حشرات از فضاهای جانبی موزه به تابلوها وارد شده است.
لذا بر اساس نظرات و پیشنهادات کارشناسان مربوطه مراقبت های فصلی و ویژه در محیط پیرامونی موزه مورد توجه می گیرد.
در پایان بار دیگر قدرشناس حساسیت بجای جامعه هنری نسبت به گنجینه ارزشمند موزه هنرهای معاصر تهران هستیم. موزه هنرهای معاصر تهران ضمن استقبال از این نظارت دقیق، خواهان اتخاذ تصمیم‌هایی راهگشاست تا این مجموعه گرانبها با شیوه های روز موزه داری دنیا هم گام شود.
روابط عمومی موزه هنرهای معاصر تهران» 

 
 

ثبت نظر

ارسال